Afrika’da, Orta Doğu’da veya Asya’nın farklı bölgelerinde altın ucuz mu? Çoğu zaman insanlar bu bölgelerde altının çok ucuz olduğunu, buralardan altın getirmenin cazip bir kazanç sağladığını, altın getirenlerin ciddi karlar elde ettiğini söyler. Bu durum biraz efsane, biraz gerçek, biraz da bilinmezlikle karışık bir tablo gibi görünüyor.

Aslında bu sadece altın için değil, tüm kıymetli şeyler için geçerlidir. Nihayetinde bir ürün, bir maden, bir eşya kendi gerçek pazarına çıkana kadar fiyat süreçleri her zaman daha düşük olmak zorundadır.

Bu yazı, Kurucumuz Gökhan Yılmaz’ın sektöre dair bilgi ve tecrübelerinden yararlanılarak hazırlanmıştır. 

Tekstil Örneği

Durumu anlamak için tekstil üzerinden örnek verelim. Konfeksiyon atölyesinin ürettiği bir kıyafeti, firma 300-500 liraya verir. Marka değeri olan bir firma ise aynı ürünü 4-5 bin liraya satabilir. Aynı üretici kendi imkanlarıyla aynı ürünü satmaya kalktığında 1000 liradan alıcı bulmakta zorlanır.

Bu durum, maden süreçlerinde de yaşanır. Altın madenden çıkar, fakat gerçek pazara ulaşana kadar birçok kişinin elinden geçer. Süreç, pazarın kuralları, hakimiyet, alan yönetimi ve güç sahiplerinin belirlediği şartlara göre şekillenir.

Altın Çıkaranların Gerçekliği

Karın tokluğuna altın çıkaran insanlar vardır. Ancak bu insanlar, çıkardıkları altının değerinin 20’de birine, 50’de birine, hatta 100’de birine bile ulaşamazlar. Bu, işin gerçek tarafıdır.

Ama bir de farklı bir boyut var. İnsanların kolay para kazanma hırsını fırsat bilen bazı süreçler özellikle yurt dışında, özellikle Afrika’da çok yaygın. İnsanları tuzağa çekerek, onların elindeki tüm parayı alabiliyorlar.

Ava Giden Avlanıyor

Tabiri caizse ava giden avlanıyor. Güvenlik açıkları, bilinmezlikler veya süreç kurnazlıkları üzerinden insanlar, “yurt dışından altın getireceğim” düşüncesiyle hareket ediyor. Kendini sektöre yakın zanneden, aslında definecilerle aynı mantaliteye sahip kişiler bu hayale kapılıyor.

“Çok altın kazanacağız, çok para kazanacağız. Şurada bu var, burada şu var.” Söylenenlerin büyük kısmı, çok büyük kısmı aslında hayale dayalı bir kültürün yansımasıdır.

“Yurt dışından ucuz altın” mevzusu işte bu zeminde dolaşır.

Türkiye’de Altın İthalatına Kotalar

Türkiye’de son 2-3 yıldır cari açığın azaltılması için altın ithalatına devlet tarafından çeşitli kotalar kondu. Bu kotaların aşılması için zaman zaman kaçak yollarla altın getirme süreçleri yaşandı.

Bu durum bizim baştaki sorumuzdan farklıdır. Kaçak yollarla altın getirenler, yurt dışı ile iç piyasa arasındaki fiyat farkından kazanç elde etmeye çalışır. Bir ara bu fark bir kilo altın için 5.500-6.000 dolara kadar çıkmıştı.

Ama günümüzde, örneğin 2025 Eylül itibariyle, yurt dışı ve iç piyasa fiyatları arasında fark kalmadı. Bunun nedeni talebin düşük olmasıdır. Talep yükseldiğinde ve iç piyasada altın ihtiyacı karşılanmadığında, bazı kişiler Orta Doğu’dan, Dubai’den, Avrupa’dan, Türk Cumhuriyetleri’nden veya Afrika’dan külçe altınları gümrüğe sokmadan getirerek kazanç sağlamaya çalışır.

“Afrika’da Altın Ucuz” Söyleminin Farkı

Bu noktada tekrar altını çizmek gerekir. Afrika’da altın ucuz değildir. Günümüzde kolay para kazanılacak açıklar çok azdır. Olsa bile bu fırsatlar ancak yeni sektörlerde ve yeni süreçlerde ortaya çıkar. Bilinen alanlarda kolay kazançların, yüksek karların olmadığı çok açıktır.

Afrika’da, Asya’da veya dünyanın başka bölgelerinde insanlar altını en iyi satabilecekleri yerlere götürürler. Çünkü bu onların işidir.

Kapalıçarşı Örneği

Bugün Türkiye’de altın Kapalıçarşı’ya geldiğinde kimse “nereden geldi” diye sormaz. Sadece altının gerçekten altın olup olmadığına bakılır. Onaylandığında satın alınır. Bu gizli bir bilgi değildir. Herkes bilir ve kendi ekonomik durumuna göre altını getirip satar.

Afrika’da çok bölgede de aynı şekilde çalışan insanlar var. Gidip gördüğümüzde, görüştüğümüzde bunun böyle olduğunu biliyoruz.

Küçük Çaplı Ticaret

Bu işi yapan çok insan var. Çoğu küçük çapta çalışıyor. 3-5 kilo altın getiriyorlar, Türkiye’de veya farklı bir ülkede satıyorlar, sonra ülkelerine dönüyorlar. Sırf işleri bu olan kişiler var.

Ama böyle bir boşluk kalmadığı için de “ucuz altın” söylentileri çoğunlukla tuzak. Açgözlü ve ihtiraslı insanların kolayca kandırıldığı bir alana dönüşüyor.

Asıl Olan: Emek ve Gerçek Kazanç

Altında da, ticarette de asıl olan emeğin karşılığıdır. Böyle bir kazancın, kolay para sürecinin peşine düşmek doğru değildir. Gerçek kazanç alın teriyle kazanılan gelirdir.

Sonuç

Afrika’da, Asya’da veya Orta Doğu’da altın ucuz değildir. Dünyanın neresinden çıkarılırsa çıkarılsın, altın en sonunda gerçek pazarına ulaşır. Fiyatı da o pazarın koşullarına göre belirlenir.

Ucuz altın hikayeleri büyük oranda hayalden ibarettir. Türkiye’de de piyasa gerçekleri bunu gösteriyor. Kazanç peşinde koşarken en güvenilir yol, alın teriyle kazanılan gelirin peşinde olmaktır.